Le Meraviglie is een onderzoek naar authenticiteit
Bijen blijken te kunnen acteren, liefde is puur als honing en een kameel is een vredesstichter van niks. Alice Rohrwacher heeft een wonder verricht. Zelden was een sprookje zo levensecht als in dit gevoelige verhaal over familiebanden en opgroeien.
De 12-jarige Gelsomina is de oudste van vier dochters. Haar ouders behandelen haar als een volwassene: ze past op haar zusjes en helpt mee bij de honingproductie, de belangrijkste bron van inkomsten voor het gezin. Gelsomina is al een volleerd imker.
Vader Wolfgang (de Belgische acteur Sam Louwyck) heeft zich met zijn Italiaanse vrouw Angelica (Alba Rohrwacher) uit idealistische motieven op het platteland gevestigd, in het grensgebied van Umbrië en Toscane. Het gezin, uitgebreid met huisgast Coco, bewoont een oud landhuis en probeert zelfvoorzienend te leven. Fruit en groente worden op biologische wijze geteeld. De kinderen zwerven vrij rond, als jonge dieren.
LIEVER LEKKER LANGZAAM
In het interview met Alice Rohrwacher vertelt de Italiaanse filmmaakster dat ze zoekt naar echtheid: ze filmt op celluloid en heeft een broertje dood aan de valse nostalgie naar het platteland. In Le Meraviglie zet ze die hang naar de Middeleeuwen te kijk.
Het lijkt een idyllisch bestaan, maar regisseur en scenarioschrijfster Alice Rohrwacher (1982) toont ook een minder rooskleurige kant. Ze putte daarbij uit haar eigen wonderlijke jeugd, al is de film maar voor een klein deel autobiografisch. Net als de meisjes in Le Meraviglie groeiden Alice en haar oudere zus Alba, veelbekroond actrice, op met een buitenlandse vader in een soort villa Kakelbont op het Italiaanse platteland. Ze waren geen hippies, maar hoorden ook zeker niet bij de traditionele boeren uit de omgeving.
Bijzondere regels
Zo is ook het familiehuis van Gelsomina een eiland waar bijzondere regels gelden. Maar de buitenwereld dringt langzaam binnen. De oudste dochter begint zich af te zetten tegen haar opvoeding. Wanneer ze toevallig op de set belandt van een televisieprogramma dat ouderwetse streekproducten promoot, raakt Gelsomina in de ban van de mooie presentatrice Milly (Monica Bellucci).
Op subtiele wijze contrasteert Rohrwacher het valse, nostalgische beeld van het platteland dat het tv-programma uitdraagt (compleet met Etruskische kostuums en een lachwekkende competitie) met de al even onhoudbare idealen van vader Wolfgang. Zo bezien is Le Meraviglie een onderzoek naar authenticiteit: wat is nog de ware identiteit van het platteland als tradities worden verhaspeld tot kermisvermaak of dogma’s? En wat is het echte karakter van Gelsomina, los van haar indoctrinerende omgeving?
De vragen blijven op de achtergrond; het prachtig gemaakte Le Meraviglie is in de eerste plaats een gevoelig, sprookjesachtig verhaal over familiebanden en opgroeien. Het meest ontroert de fragiele verhouding tussen Gelsomina en haar vader, die ontegenzeglijk veel van zijn oogappel houdt, maar haar met zijn gevloek en getier van zich afstoot. Hij is een zachte tiran.
Met veel gevoel voor sfeer en een groot visueel talent creëert Rohrwacher een eigen wereld, waar de wetten van het filmscenario niets te zoeken hebben. Bijen blijken te kunnen acteren, liefde is puur als honing en een kameel is een vredesstichter van niks. Een alles verklarende finale blijft uit, maar ondertussen heeft Le Meraviglie al een klein wonder verricht. Zelden was een sprookje zo levensecht.
Le Meraviglie, regie: Alice Rohrwacher. Met: Alba Rohrwacher, Maria Alexandra Lungu, Sam Louwyck, Monica Bellucci. 110 min., in 20 zalen.